Mijn pelgrimstocht naar Santiago de Compostela

Selfie pelgrimstocht Camino Frances

Ik ben er weer! Na 5 weken in mijn eentje op pelgrimstocht te zijn geweest ben ik sinds vorige week weer thuis. En heb ik eindelijk de tijd om daar iets over uit te wijden.
Dat kan ik nu eenmaal het beste door het te schrijven. Ik besef me steeds vaker dat ik me beter uit kan drukken op schrift. Als ik het probeer uit te leggen in een gesprek met iemand komt het er gewoon nooit zo soepel uit. Zet me daarentegen achter een toetsenbord en ik loop leeg.

Veel vragen werden me vooraf wel gesteld maar ik proefde ook de niet gestelde vragen in de blikken bij het aankondigen van mijn plannen. Ik vind het echter geen probleem en zelfs wel fijn om mijn verhaal te delen. Voordat ik aan mijn pelgrimstocht begon heb ik zelf erg veel gelezen over de Camino Frances. Het meest interessante van die verhalen vond ik altijd de reden. Wat maakt nou dat iemand een pelgrimstocht gaat lopen. Moet je dan perse ergens naar op zoek zijn of zijn er ook mensen die het gewoon leuk vinden om zo’n eind te gaan wandelen? Terwijl niet iedereen dat wil delen. En dat snap ik ook. Het is nogal persoonlijk. Ik ben wat dat betreft een open boek en heb nooit een geheim gemaakt van mijn beweegredenen. Maar het is soms gewoon lastig onder woorden te brengen. Helemaal omdat ik daar zelf ook nog zoekende naar was.

De Pyreneeën over naar Roncesvalles de eerste dag op de Camino Frances
De Pyreneeën over naar Roncesvalles op de Camino Frances

Waarom op pelgrimstocht?

Er wordt gezegd dat de Camino je roept. ‘The camino is calling’. En hoe bizar of vaag dat misschien ook klinkt toch heb ik dat echt zo gevoeld. Jaren geleden hoorde ik al eens over de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. In 2012 volgde ik de blog van een Canadees stel dat tegelijk met ons op wereldreis was. Na hun, en ons, Zuid-Amerika avontuur vertrokken ze naar Europa en liepen de Camino Frances. Wat ik me er vooral van herinner is dat ik dacht ‘Wie gaat er nu zo primitief reizen en op dormrooms slapen? Als je geld wilt besparen kun je beter naar Azië gaan’. Kortom; ik had nooit gedacht dat ik dat zelf nog eens uit vrije wil zou gaan doen. Niet om goedkoop te reizen, niet om iets van Noord-Spanje te zien maar omdat ik echt heel graag als pelgrim naar Santiago de Compostela wilde wandelen.

Wanneer de Camino mij riep weet ik nog precies. Bijna op de minuut af. Het was 25 februari 2016 en ik zat thuis op de bank, herstellende van burn-out verschijnselen. Ik had toen al besloten dat als ik me weer beter zou voelen ik een paar maanden van mijn gespaarde levensloopverlof op zou nemen. Een sabbatical dus. Manlief had daar geen behoefte aan dus was al snel besloten dat ik 4 maanden in mijn eentje vrij zou nemen. Wanneer dat zou zijn wist ik toen nog niet. Maar ik wist wel dat ik niet 4 maanden thuis wilde zijn als manlief aan het werk was.

De camino roept

In de weken voorafgaand aan deze dag was de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela al een paar keer voorbij gekomen. In boeken die ik las, niet zijnde boeken over de Camino. In de vakantieplannen die we maakten, naar de Bourgogne & San Sebastian. Beide plaatsen waar de Camino langs loopt. Tijdens onze vakantie in de Bourgogne stond er zelfs een pelgrim voor de deur van ons vakantiehuisje om water te vragen. En ik zag een aflevering van de geweldige serie ‘De weg naar Santiago’.
En opeens viel het kwartje. Waar ik eerder nog dacht aan een paar weken mediteren en yoga in een ashram in India wist ik het ineens; ik moest naar Santiago wandelen!

Vanaf dat moment voelde het alsof de donkere wolken boven mijn hoofd wegtrokken. Dat heb ik echt zo beleefd. De reden dat ik de datum nog precies weet is omdat ik het in mijn agenda heb gezet. En manlief een berichtje heb gestuurd met de tekst ‘Ik leg een fles Champagne koud, het gaat goed komen’.

Foto met schaduw op weg pelgrimstocht Camino Frances

Wat vind je man er van dat je alleen gaat lopen?

Dat was toch wel de meest gehoorde eerste reactie als ik vertelde dat ik in mijn eentje naar Santiago de Compostela ging lopen.

En dus niet: Hoe kom je er bij om in je eentje 800 kilometer door Noord-Spanje te gaan wandelen? Of waarom? Ik ben van huis uit tenslotte wel katholiek maar niet religieus opgevoed. Terwijl het in de basis toch een katholieke bedevaartsroute is.

Maar nee hoor, wat manlief er van vond was schijnbaar veel interessanter dan mijn eigen motivatie. Manlief kreeg aan zijn kant dezelfde vraag; wat vind jij er van?
Ik werd zelfs twee keer ‘gewaarschuwd’ dat het niet vreemd is als iemand na het lopen van een pelgrimstocht ineens wil scheiden. Daarmee toch lichtelijk de suggestie wekkend dat een wankelend huwelijk misschien wel de reden was van deze beslissing.

Eenmaal onderweg kwam ik er achter dat ik niet de enige vrouwelijke pelgrim was die vreemde blikken had gekregen. Daar hadden meer alleen reizende vrouwen met een partner ervaring mee. Ook onderweg werd me nog regelmatig gevraagd of mijn man niet mee had gewild. Uiteindelijk heb ik maar gewoon geantwoord ‘He was not invited’ 😉 En dat was hij ook niet.

Gelukkig konden wij er zelf hartelijk om lachen. Want alhoewel we al vele jaren samen zijn en het liefst samen op reis gaan, wist manlief dat dit iets was dat ik alleen moest doen.

Pelgrimsbeeld in Leon op de Camino Frances
Pelgrimsbeeld in Leon op de Camino Frances.

Wanneer ben je nou pelgrim in plaats van een langeafstandswandelaar?

Hier heb ik veel over nagedacht omdat ik al voor vertrek voelde dat ik als pelgrim zou gaan. En het antwoord ligt ergens tussen een citaat dat ik las in het Informatieboekje Sint Jacobs Route & de omschrijving die een medepelgrim gaf in het Engelstalige Facebook forum:

‘Een pelgrim is iemand die een reis maakt met een bedoeling, bijvoorbeeld om na te denken over het leven, respect te betuigen aan iets of iemand, inspiratie te verkrijgen, tot bezinning te komen, afstand te nemen van het dagelijks leven, ‘er geweest te zijn’ of om andere mensen te ontmoeten.

‘A pilgrim is someone who:
– has mastered the art of doing laundry in a sink
– enjoys first and second breakfasts all before 9:30am
– knows how to make every single item in their pack into a multipurpose tool
– carries three week old chorizo in their pack as emergency food
– sports a two-tone tan that makes people laugh when you go swimming
– measures their day in kms not minutes
– never is fully rid of sand, dust or rocks from their footwear
– has highly informed opinions about socks
– has mastered the art of waking up, getting dressed, getting geared up and getting going all in the dark
– hates rustling plastic bags
– thinks that a glass of vino tinto for second breakfast is a perfectly fine alternative to orange juice.’

Beide beschrijvingen waren op mij van toepassing 😀

Alhoewel ik het opstaan en aankleden in het donker nooit helemaal onder de knie heb gekregen. Eén keer kwam ik er na 10 kilometer achter dat ik mijn wandelbroek binnenstebuiten aan had…

Ik voel me ook nog steeds geen wandelaar. Thuis heb ik mijn wandelschoenen namelijk onmiddellijk weer omgeruild voor hardloopschoenen.

Panoramafoto pelgrimstocht Camino Frances

Wat heeft de camino me gebracht?

Een andere bekende uitspraak over de pelgrimstocht is; ‘The Camino does not give you what you want, it gives you what you need’.

En wat ik nodig had was tijd voor mezelf. Tijd om er achter te komen waarom ik toch altijd zo gestrest ben. Niet alleen in de file, niet perse op het werk of door de lange werkdagen, eigenlijk gewoon altijd. Ik had altijd een opgejaagd gevoel in mijn lichaam en was nooit echt in het nu. Ik maakte me druk over dingen uit het verleden, die ik anders had willen doen maar niet meer kon veranderen. Of ik was al weer bezig met de toekomst. Vooral met to-do lijstjes. En die lijstjes werden zelden korter, alleen maar langer.

Maar als je 800 kilometer in je eentje gaat wandelen dan wordt het leven heel overzichtelijk; Walk. Eat. Sleep. Repeat. En zo ver van mijn vertrouwde leventje kon ik ineens veel beter naar mezelf luisteren. Of eigenlijk vooral naar mijn lichaam. Het blijkt namelijk dat dat al jaren signalen afgeeft die mij laten weten dat ik het rustiger aan moet doen. Alleen heb ik daar nooit naar geluisterd. Want als anderen hun agenda’s vol kunnen plannen met leuke dingen, fulltime werken, sporten en hobby’s, waarom zou ik dat dan niet kunnen?

Naar mijn lichaam leren luisteren op de camino

Na 4 dagen op de Camino werd ik zwaar verkouden en dat is 6 weken zo gebleven. Keelpijn, hoesten, benauwdheid en een neus vol snot. Gek werd ik er van. Tientallen pakjes met papieren zakdoeken later was ik er van overtuigd dat het niets meer te maken had met een verminderde weerstand door te weinig slaap of gebrek aan vitaminen.

Even Googlen op ‘emotionele betekenis verkoudheid’ en ik vond een hele lijst met klachten en hun betekenis. Bij de beschrijvingen van ‘Verkoudheid’, ‘Ademhaling’ en ‘Hoesten’ vond ik o.a. het volgende; Als de neus verstopt is, wordt de uitwisseling met de omgeving beperkt. Je wilt je terugtrekken, alles komt je neus uit. Misschien is gewoon alles je te veel geworden. Gun je dus de verlangde rust en de afstand van andere mensen. Het hoesten wijst erop dat je onbewust iets kwijt wilt, je wilt bevrijden van iets dat je ergert of belast’.

Met deze woorden in mijn gedachten en in mijn notitieboekje ben ik verder gaan wandelen. En het duurde niet lang voor ik een vergelijking tussen de albergues en de kantoortuin maakte. Beide bezorgen mij namelijke veel te veel prikkels. Waar andere pelgrims vooral klaagden over snurkers of blaren had ik het meest last van telefoonpiepjes en geklets om me heen. En bij elke stap die ik zette besefte ik mij dat ik weliswaar dacht dat ik het zijn van HSP had geaccepteerd maar dat ik daar absoluut niet naar handelde.

Zolang ik niet ga zorgen dat ik aan minder prikkels wordt blootgesteld zal ik me altijd gestrest blijven voelen. En daar was op de Camino geen ontkomen aan. Een nachtje op een privékamer is nou eenmaal niet genoeg om alle prikkels van de dagen ervoor te verwerken. Wat dat betreft was die ashram in India misschien toch een beter idee geweest 😉 Maar dit inzicht heeft me wel geholpen om dingen los te laten. En vooral naar mijn eigen lichaam te luisteren. Dat geeft namelijk precies aan wanneer iets teveel is.

Naast het beter naar mezelf luisteren heeft de Camino me ook geleerd om minder te oordelen over anderen. Zo had ik vooraf echt het idee en het voornemen om het hele stuk te voet af te leggen. Terwijl er nergens staat beschreven dat je een pelgrimstocht lopend moet doen. Ik had mijn mening voor vertrek al klaar over pelgrims die stukken met de bus of de taxi afleggen. Gelukkig was ik daar al iets milder over na het lezen van het hilarische boek ‘Ik ben er even niet. Toen ik me uiteindelijk ook zelf aan die ‘zonden’ begaf besefte ik dat je nooit precies weet hoe een ander zich voelt of wat een ander beweegt. Het gezegde ‘Ieder loopt zijn eigen Camino’ bleek dus ook te kloppen. En het deed niets af aan de vele honderden kilometers die ik wel liep of aan de beleving daarvan.

Het leven na mijn pelgrimstocht

Er gaat geen dag voorbij dat ik niet terugdenk aan mijn pelgrimstocht. Regelmatig met tranen in mijn ogen. Blije tranen zoals manlief het noemt als hij mijn ogen waterig ziet worden. Het geluid van alleen mijn voetstappen, het gevoel van de wind op mijn huid, de prachtige natuur, de stilte daarvan en het gevoel van fysiek sterk zijn door de vele kilometers wandelen met rugzak. Ik zou zo terug gaan. Ondanks de grote hoeveelheid prikkels in de albergues van mijn medepelgrims. Zelfs ondanks de bedbugs die de laatste dagen nog voor mega veel stress zorgden. En ik ga ook terug. Niet voor 5 weken, dat is echt te lang zonder manlief. Maar wel steeds een stukje. Op dezelfde route. En wie weet, mag manlief dan ook een keer mee 😉

En tot die tijd geniet ik weer van het thuis zijn. Met heel bewust een minder volle agenda. Minder afspraken. De to-do lijst is er nog steeds maar daar kijk ik nu anders tegen aan. Waar ik voorheen nog gefrustreerd raakte door alle dingen die ik niet had gedaan kijk ik nu vooral naar de dingen die ik wel heb gedaan. Dat was nog een mooie les op de laatste dag van mijn pelgrimstocht. Ik dacht vooraf dat het mijn een na laatste dag zou zijn van 20 kilometer. Ik ben op mijn gemakje vertrokken en besloot pas gaandeweg dat ik eigenlijk ook wel de laatste 20 kilometer erbij kon doen. Zwaar verkouden en wel. Als ik ’s ochtends met dat idee was gaan lopen had ik er waarschijnlijk tegenop gezien. Terwijl ik met ‘maar’ 20 kilometer in mijn hoofd gewoon relaxed was. Dat kan ik nu ook beter betrekken op dingen thuis; als ik maar 2 to-do dingen plan dan is het alleen maar mooi meegenomen als ik er uiteindelijk 4 of 5 kan afstrepen.

Mijn pelgrimstocht naar Santiago de Compostela heeft me dus wel degelijk meer rust gebracht. Ik hoop dat ik dat gevoel ook kan vasthouden na mijn sabbatical. Maar bovenal is de Camino, letterlijk vertaald ‘de Weg’, voor mij een prachtige metafoor voor het leven. Ieder gaat zijn eigen weg. Ook al zijn er dan wellicht geen gele pijlen om me in de juiste richting te wijzen er zijn wel degelijk signalen. Het is alleen een kwestie van ze willen zien en daar naar luisteren.

Meer lezen?

Selfie pelgrimstocht Camino Frances

27 Comments

  1. This is so beautiful. I’m really happy that you had the time / health / brave spirit / sense of humor you needed to finish this incredible journey! Part of me is really jealous, and part of me still thinks you’re crazy. But, I’m proud to be your friend!

    • Thanks SarahKate! You do need to be a bit crazy to go and walk almost 500 miles 😉. No problem for me though as the former ‘Crazy Dutch Foodie’ blogger 😂

  2. Mooi geschreven, Ilona! Herkenbare dingen. Fijn dat het je zoveel gebracht heeft. Nu het gevoel zien vast te houden.
    Bedankt voor het delen van jouw gevoelens, dat kan/wil niet iedereen.

    Groetjes Wendy

  3. Dag Ilona,
    Dan zul je inmiddels ook wel ontdekt hebben dat je ook thuis onderweg bent…o
    Ik liep in 2015 van Maastricht naar Santiago en zodra mijn fysiek het weer toelaat ga ik weer (Porto SdC) Het blijkt ook nog een “virus”te zijn. Buen Camino. Hartegroet, Eisabeth

  4. Herkenbaar en belevend beschreven. ook hier thuis natuurlijk de vraagtekens, alleen op en ik dan?
    Wat bedacht mijn man, wij waren toen ook al bijna 40 jaar getrouwd….hij kocht een caravannetje en bedacht zijn eigen camino. 3 weken nadat ik vertrokken was voor de frances, vertrok hij vanaf huis en bezocht in bBelgie vele kloosters en brouwerijtjes, in Frankrijk mooie gebieden en in Spanje reed hij de provinciale Camino. Op afgesproken dag ontmoeten wij elkaar weer na ieder zijn/haar eigen camino gemaakt te hebben. Na een paar dagen Santiago vervolgden wij de de weg terug zoals ik ongeveer gelopen had. Een prachtige reis is het tesamen geweest wat veel moois gebracht heeft. Trots dat hij dit ook zo leuk bedacht had! In april ga ik weer, de portugese en hij maakt weer zijn eigen tour tot Santiago, daar voegen wij weer samen om de terugweg rustig aan met de vele verhalen te maken. Bedankt voor jouw mooie verslag, groeten Ans.

    • Mooi hè Ans, hoe alles op zijn plek kan vallen en jouw engel zijn eigen plan vatte en hoe goed dat bevalt. Jullie mogen trots op jezelf zijn met zoveel waardevolle momenten om elk op eigen wijze te delen met compassie voor jezelf en elkaar.
      💛💛

  5. Mooi verwoord net 2,5 maand terug. Dank de Camino voel ik me rustiger. Eerder trok ik alles naar mij toe, nu denk ik koop een taart en vier een feest. Volgend jasr Fa ik weer. Welke route is nog onbekend maar dat ik ga lopen is zeker. Nogmaals dank voor je mooie verhaal.

  6. Wat heb je je tocht mooi verwoord. Ik herken veel dingen waarover je hebt geschreven. Heb zelf in 2006 de Camino gelopen (ook alleen) en verlang nog vaak terug, hoewel ik weet dat dat er niet meer in zit. Daarom ben ik des te blijer dat ik deze ervaring heb meegekregen.

  7. Mooie woorden voor je Camino Francés van 5 weken! Ik kan me helemaal inleven in wat je meegemaakt hebt. Ik heb die route en die afstand in 2 keer gedaan: in 2012 en 2014. De laatste keer vanaf Burgos. Ik zou hem ook wel een keer over willen doen, maar dan in één keer! Ik heb er samen 7 weken over gedaan, gelukkig geen wantsen opgelopen, wel mooie ervaringen zoals mee kunnen doen aan een processie in een dorp bij het klooster van Suso (Santo Domingo de la Calzada), een feest op een zaterdag in León, een wijnfeest in de Bierzo (met toevallig de voetbalwedstrijd Spanje-Nederland), contact met pelgrims uit Barcelona met wie ik door Ponferrada gelopen ben, etc. In het klooster van Roncesvalles ontmoette ik een Duitse vrouw, vele kilometers verder kwam ik haar nogmaals tegen, in Burgos voor het laatst (want ik ging tijdelijk stoppen). Ze nam daar afscheid van me met een zoen. En zo heb ik nog een paar leuke contacten gehad!

  8. Wow Ilona! Wat een inspirerend verhaal! Inmiddels ben ikvan achter naar voren je verhaal en belevenissen op instagram aan het teruglezen. Het idee speelt ook in mijn hoofd om deze route (of een andere) te gaan lopen. Waarom? Diverse redenen maar die zal ik ongetwijfeld op mijn pad gaan inzien, ontmoeten, omarmen en verafschuwen.
    Wanneer?? Geen idee, laten we eens beginnen met oefenen en de tijd zal er dan vanzelf rijp voor zijn. Wie weet loop ik binnenkort van Den Bosch naar Tilburg 😊.

    • Ha ha ik ben als training van Tilburg naar Den Bosch gelopen vorig jaar 😁. Bossche bol gegeten en met de trein weer terug. Heb je mijn @foodiepelgrim account teruggelezen? Op mijn ‘normale’ account heb ik niet heel veel gedeeld .

  9. Ik lees zelden zo’n lange blog, maar je hebt me van begin tot eind meegezogen. Ook al ben ik geen HSP, ik herken mezelf in veel van wat je zegt. En nog meer herken ik onze jongste hierin. Prachtig geschreven. Iedereen loopt zijn eigen camino xxx

  10. Hoi Ilona ik heb met veel plezier je verhaal gelezen.prachtig hoe je alles omschrijft!
    ik heb de Camino nu al 3x gelopen. Dit jaar schoot het erbij in door de Corona .Ik hoop dat ik hem dit jaar in de winter kan lopen dat schijnt ook heel mooi te zijn.
    De Weg blijft mij roepen ik vind het heerlijk om ongebonden aan tijd en druk over de camino te zwerven geen verplichtingen. iedere keer ontdek ik weer nieuwe dingen op deze Prachtige weg.ik heb als doel elk jaar te lopen net zo lang tot ik het niet meer leuk vind maar ik denk niet dat het ooit gaat vervelen.
    Heb je de film The Way van Emilio Estevez en Martin Sheen gezien?
    Door deze film ben ik gefascineerd geraakt van de Camino. Samen met je partner is de Camino ook geweldig .Un peregrino te quedas en tu corazon. Buen Camino !

    • Dankjewel voor je reactie Dirk! Ik de winter lijkt me ook heel bijzonder. Hopelijk zijn er tegen die tijd weer genoeg albergues open. Die film heb ik inderdaad ook gezien: erg mooi 🙂

  11. Ilona, je bent 20 jaar jonger dan Ik, je liep een jaar nadat ik de Camino liep, jouw Camino, maar jouw verslag van de reis is zo ontzettend herkenbaar:prachtig!!😍🥾🙏🏻 het ga je goed🍀

    • Ik herkende ook veel van mijn camino in jouw boek! En ik liep inderdaad een jaar later precies dezelfde route. Ik sliep zelfs in dezelfde auberge in St.Jean.

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.




Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.